Interview van de Maand - Margo Batchev - Alofs

Deze keer vindt het Interview van de Maand plaats in het klaslokaal van groep 3 waar de bevlogen groepsleerkracht en muziek consulent Margo Batchev ons leert dat creativiteit komt vanuit je hart. Lees meer over de duurzame cultuur projecten die zij hebben opgestart, o.a. in samenwerking met Vazom en Parkstad Limburg Theaters.

Hi Margo, vandaag ben ik hier bij jou te gast op Basisschool de Schakel. Kun je je kort voorstellen aan onze lezers?
Natuurlijk. Ik ben Margo en ik ben al meer dan 25 jaar beroepsleerkracht. Ondertussen werk ik al 10 jaar bij de Basisschool de Schakel in Heerlen. Hier ben ik Interne Cultuur Coördinator (ICC’er) en sta ik twee dagen voor de klas in groep 3. Sinds een jaar of 5 werk ik daarnaast op maandag als consulentmuziek voor muziekschool SMK Parkstad.
Die combinatie bevalt me heel goed. Als consulent voor de muziekschool kom ik op andere plekken/scholen, waardoor ik ervaringen van mijn schoolklas kan toepassen in mijn muziekles en andersom.

Wat houdt je werk als muziekconsulent dan in?
Vanuit SMK Parkstad geef ik op een basisschool in Schaesberg muziekles aan groep 1 tot en met 3. Daarnaast geef ik op de muziekschool zelf nog een les kleutermuziek. Het leuke aan deze muzieklessen vind ik dat kinderen altijd hun eigen draai geven aan een les. Ik bereid mijn lessen voor, maar dit is geen vast gegeven. Ik probeer een kader te scheppen middels een thema en de muziekinstrumenten, maar op het moment dat de les begint, komen kinderen met vragen en ideeën – dingen waar ik echt niet aan heb gedacht. Ik vind het leuk om hier ruimte aan te geven en hierin mee te gaan. Dat is zo’n verrijking, daar geniet ik van.

Dat klinkt alsof je veel bezig bent met cultuureducatie. Wat is jouw visie hierop?
Ik vind dat we af mogen, wat betreft creativiteit, dat het iets moet worden. Dat je een oordeel of een concrete voorstelling moet hebben van een eindproduct. De kinderen worden in het huidige onderwijssysteem al overvoerd in hun hoofd en creatief zijn is juist vanuit het hart bezig zijn, het doen.
Natuurlijk zijn we er als groepsleerkrachten om kaders te stellen. Wanneer ik als muziekdocent zeg: “wij gaan improviseren, doe maar wat”, dan wordt het niets. Ik zal wel moeten aangeven “we gaan deze instrumenten gebruiken en het mag zo lang duren”, maar binnen die kaders mogen ze experimenteren en vragen stellen. Soms geef ik daarom juist geen voorbeelden, zodat ze zelf opstarten. Tussendoor probeer ik middels vragen ze verder op weg te helpen.

Wat doen jullie op basisschool de Schakel aan cultuureducatie?
We vinden cultuureducatie met z’n allen belangrijk. Dat geluk heb ik met dit team. Ik ben als ICC’er verantwoordelijk voor het cultuurprogramma van onze school, maar dit doe ik samen met mijn collega's. We bekijken de indicatoren die we aan bod willen laten komen, en vervolgens kiezen zij zelf hun activiteiten. Dit jaar werken we met de CultuurBox van de VAZOM. Ik ben namens de school de contactpersoon en zorg voor de administratieve/praktische kant, dus het plannen van de activiteiten in Planned Culture en het reserveren van de ritten van de CultuurBus.

Wat zijn je ervaringen met de CultuurBus regeling?
We zijn heel blij dat de gemeente Heerlen het mogelijk maakt om er middels gratis busvervoer met de klassen op uit te gaan. Dit was voor ons in het verleden zeker een drempel. Daarnaast is het ook fijn dat sommige musea met onze schoolklassen gratis te bezoeken zijn. Onze kinderen komen vaak niet met hun ouders in een museum of theater, dus het is extra mooi wanneer wij dat onder schooltijd kunnen bieden. Zonder de CultuurBus waren we niet in staat om naar culturele instellingen te gaan.

Kun je iets meer vertellen over de samenwerking die jullie met een culturele partner hebben gehad?
We hebben budget bij de klankbordgroep van Pit Cultuurwijzer aangevraagd om een co-creatie op te starten met Parkstad Limburg Theaters, zodat zij lessen op maat konden maken. De samenwerking was voor beide partijen heel waardevol. Doordat Parkstad Limburg Theaters echt bij onze school betrokken was, konden zij hun aanbod beter afstemmen op onze behoeften. Het is een prachtig resultaat geworden! Ik ben dan ook trots op mijn inmiddels overleden collega Claudia; wat zij hierin heeft bereikt. We zijn afgelopen jaar weer met een aantal klassen naar het theater geweest om deze les te ervaren. Door een voorbereidende activiteit in de klas, het bezoek aan het theater en een afsluitende opdracht op het schoolplein, werd het meer dan een leuk uitje. Er werd echt een verbinding gelegd tussen de culturele activiteit en de onderwijsmethode die wij hanteren.

Welke culturele activiteit is er op jullie school georganiseerd waar je trots op bent?
We werken hier op school met Talentenstations. Dat zijn 4 dagen per jaar waarbij we de talenten van de kinderen (verder) willen ontwikkelen en verbreden. Er vinden dan diverse activiteiten plaats binnen de thema’s beeldend, drama, literatuur en mediawijsheid. We zoeken gastdocenten die tijdens deze dag van de Talentenstations lessen komen geven. Het fijne hiervan is dat de groepsleerkrachten kunnen meekijken, leren van hoe de gastdocent het doet. Ook raakt het docententeam zo extra geïnspireerd.

Tijdens deze dagen worden de groepen gemixt (1&2, 3&4&5, 6&7&8). De kinderen mogen zelf een keuze maken wat betreft het programma en de activiteiten waaraan ze willen deelnemen. Voor de toekomstige Talentenstations ligt de focus nog wat meer op “out of the box keuzes”. We merken dat kinderen kiezen voor een activiteit/thema waarvan ze vinden dat ze talent hebben. Echter willen we kinderen juist ook prikkelen om te kiezen voor iets wat ze zelf niet zo snel zouden doen. Zo kunnen ze ervaren of het daadwerkelijk niet bij hen past. We proberen ze over de drempel heen te helpen van “ik kan dit niet”. Daarnaast proberen we de focus niet te veel op het eindproduct te leggen, want soms is het proces ook al heel waardevol. Het gaat er niet altijd om of je er goed in bent.

Hoe verloopt de samenwerking met Pit Cultuurwijzer?
De samenwerking met Ghislaine verloopt heel prettig. We zien elkaar een aantal keer per jaar, waarbij we elkaar bijpraten. Dan hoor ik over de nieuwste ontwikkelingen en kan ik mijn vragen aan haar stellen. Ze staat altijd voor me klaar, dat is heel fijn. Onze visie op cultuureducatie nemen we onder de loep en toetsen we eventueel. Ook ons cultuurplan en bijbehorende indicatoren komen in dit soort afspraken aan bod. Zo haalde ik uit onze laatste afspraak dat we bij het ontwikkelen van de aankomende Talentenstations dag, we eerst zouden moeten kijken naar de indicatoren in plaats van te beginnen met de activiteiten. Als handvat heb ik daarom voor alle klassen een overzicht gemaakt van de geselecteerde indicatoren, die ze als poster hebben ophangen in hun klas. Zo zorgen we voor bewustwording. Ik merk ook dat nu we vaker met de indicatoren werken, het langzaam een standaard manier van werken wordt.
Voor mij is creativiteit werken met het hart, dus de indicatoren gebruiken we als een leidraad.

Welke ervaring op het gebied van cultuur(educatie) heeft de meeste indruk op jou gemaakt?
Ik heb mogen ervaren dat creatieve vakken uitnodigen tot het ontdekken van talenten! Er was een jongetje uit groep 7 die al jaren het gevoel had dat hij niks kon, nergens bijzonder goed in was. Hij had geen talent. Totdat we voor een muziekproject op school dwarsfluiten in huis haalden. Dat jongetje pakte de fluit en begon te spelen. Ik, als ervaren fluitist, was er helemaal stil van en vertelde hem; “Jij hebt hier talent voor, je hebt je talent gevonden!” Hij heeft les genomen en werd er echt goed in. Hij bloeide helemaal op, want hij had voor het eerst in zijn leven iets wat hij heel goed kon. Dat is de kracht van creativiteit; Ontdekken waar je goed in bent en in dat gevoel kunnen groeien.

Waar droom je nog van?
Ik hoop dat we in het huidige onderwijssysteem ruimte vinden om meer aandacht te hebben voor spontane creativiteit en dit ook kunnen laten ontstaan. Door af te wijken van de focus op “het resultaat”, kunnen we meer meebewegen met de kinderen. Wanneer ik muziekles geef, hoeft het bijvoorbeeld niet een perfect liedje te worden. De ontdekkingstocht langs instrumenten, ritmes en melodieën is al een resultaat op zich. Ik vind het dan ook belangrijk dat kinderen zich vrij en veilig voelen in de klas, waardoor ze zich durven te uiten zonder dat ze het gevaar lopen raar te worden aangekeken als ze eens buiten de lijntjes kleuren.